Trí tuệ cảm xúc ngày càng được đánh giá là yếu tố quan trọng tạo nên thành công và hạnh phúc của mỗi người, không chỉ trong công việc mà còn trong các mối quan hệ và mọi lĩnh vực của cuộc sống. Vậy có thể rèn luyện trí tuệ cảm xúc không và các cách rèn luyện như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết sau nhé.
Table of Contents
Trí tuệ cảm xúc là gì?
Chỉ số cảm xúc (EQ – Emotional Quotient/Trí tuệ cảm xúc) hay trí tuệ cảm xúc là khả năng xác định, kiểm soát và hướng dẫn cảm xúc theo hướng tích cực. Trí tuệ cảm xúc không chỉ là khả năng kiểm soát tốt cảm xúc của bản thân mà còn bao gồm khả năng nhận biết cảm xúc của người khác (như vui, buồn, giận,…) để giao tiếp hiệu quả và đồng cảm với người khác.
Trí tuệ cảm xúc có vai trò gì?
- Khả năng học hỏi và làm việc: Trí tuệ cảm xúc cao có thể giúp bạn cân bằng bản thân khi cảm thấy mọi thứ xung quanh mình trở nên phức tạp. Bạn sẽ phát triển khả năng lãnh đạo và truyền cảm hứng cho những người khác cùng thành công với bạn. Nhiều công ty coi trọng trí tuệ cảm xúc cũng như kỹ năng nghề nghiệp chuyên nghiệp nên các bài kiểm tra EQ thường được sử dụng để tuyển chọn ứng viên phù hợp.
- Sức khỏe thể chất: Nếu bạn không thể quản lý tốt cảm xúc của mình, thì bạn cũng không thể quản lý căng thẳng một cách hiệu quả. Điều này có thể dẫn đến một loạt các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như tăng huyết áp, ức chế hệ thống miễn dịch, tăng nguy cơ đau tim, đột quỵ, đẩy nhanh quá trình lão hóa, v.v.
- Sức khỏe tinh thần: Không kiểm soát được cảm xúc và căng thẳng cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của bạn, khiến bạn dễ bị lo lắng và trầm cảm. Về lâu dài, điều này có thể khiến bạn cảm thấy cô đơn và làm trầm trọng thêm các vấn đề sức khỏe tâm thần khác.
- Xây dựng mối quan hệ: Bằng cách hiểu và quản lý cảm xúc của mình, bạn có thể dễ dàng chia sẻ cảm xúc của mình với người khác hơn. Điều này cho phép bạn giao tiếp tốt hơn và hình thành các mối quan hệ lâu dài hơn trong công việc cũng như trong cuộc sống cá nhân của bạn.
Các cấp độ của trí tuệ cảm xúc
Các nhà nghiên cứu đề xuất rằng có bốn cấp độ riêng biệt của trí tuệ cảm xúc, bao gồm nhận thức cảm xúc, khả năng lý luận bằng cách sử dụng cảm xúc, khả năng hiểu cảm xúc và khả năng quản lý cảm xúc.
- Nhận thức về cảm xúc: Bước đầu tiên để hiểu được cảm xúc là nhận thức đúng về chúng. Trong nhiều trường hợp, nhận thức về cảm xúc có thể liên quan đến việc hiểu các tín hiệu phi ngôn ngữ, chẳng hạn như ngôn ngữ cơ thể và nét mặt, đây cũng là một yếu tố giúp phát triển trí tuệ cảm xúc.
- Lý luận bằng cảm xúc: Bước tiếp theo liên quan đến việc sử dụng cảm xúc để điều khiển hoạt động tư duy và nhận thức, từ đó nâng cao trí tuệ cảm xúc. Cảm xúc giúp ưu tiên sự chú ý và phản ứng của chúng ta.
- Hiểu về cảm xúc: Những cảm xúc mà chúng ta cảm nhận được có thể có nhiều ý nghĩa khác nhau. Nếu ai đó thể hiện cảm xúc tức giận, người quan sát phải giải thích lý do tại sao người đó tức giận và ý nghĩa của nó.
- Quản lý cảm xúc: Khả năng quản lý cảm xúc hiệu quả đóng một vai trò quan trọng trong trí tuệ cảm xúc và ở mức độ cao nhất. Khi bạn thực hành điều tiết cảm xúc và phản ứng thích hợp cũng như đáp lại cảm xúc của người khác, bạn có thể quản lý cảm xúc của chính mình tốt hơn.
Những cách rèn luyện trí tuệ cảm xúc hiệu quả
Giao lưu với những người suy nghĩ tích cực
Những người có EQ cao không bao giờ dành nhiều thời gian lắng nghe những người phàn nàn và có xu hướng tránh tiếp xúc với những người có suy nghĩ tiêu cực. Họ luôn biết rằng những người có suy nghĩ tiêu cực chỉ lãng phí năng lượng của họ.
Bởi vì những người có EQ cao luôn tập trung vào giải pháp và sự tích cực trong mọi tình huống, những người có suy nghĩ tiêu cực sẽ nhanh chóng bỏ chạy vì những người tiêu cực chỉ muốn người khác cũng có suy nghĩ tiêu cực giống họ.
Những người có trí tuệ cảm xúc cao thường bao quanh họ là những người có suy nghĩ tích cực, những người luôn nhìn thấy mặt tươi sáng của cuộc sống. Bạn có thể dễ dàng nhận ra những người như vậy vì họ có nụ cười tươi và thu hút những người tích cực khác. Thái độ ấm áp, cởi mở và quan tâm của họ khiến người khác tin tưởng họ hơn.
Bỏ qua quá khứ luôn nghĩ về tương lai
Những người có EQ cao quá bận rộn suy nghĩ về những cơ hội trong tương lai đến nỗi họ không có nhiều thời gian để suy nghĩ về những việc không hiệu quả trong quá khứ. Họ luôn học hỏi từ những thất bại trong quá khứ và áp dụng những bài học đó vào hành động trong tương lai.
Biết giới hạn của bản thân
Mặc dù bản chất thân thiện và cởi mở của họ có thể khiến những người có EQ cao tỏ ra phục tùng một số người, nhưng họ thực sự là những cá nhân rất tự tin, những người sẽ giữ giới hạn của mình khi cần thiết. Họ luôn lịch sự, tốt bụng và ân cần, nhưng đồng thời cũng rất cứng rắn.
Họ không bao giờ tạo ra kẻ thù. Trong những tình huống có khả năng xảy ra xung đột, hành vi của họ luôn ở mức vừa phải, không thái quá và trong giới hạn phù hợp với hoàn cảnh. Họ luôn suy nghĩ kỹ trước khi hành động và cho mình thời gian để bình tĩnh lại khi xúc động. Những người thông minh về cảm xúc biết cách bảo vệ thời gian và các cam kết của họ. Họ biết khi nào nên nói không.
Luôn tập trung vào những điều tích cực
Trong khi vẫn gặp tin xấu, người có trí tuệ cảm xúc cao luôn có thể đưa ra những quyết định đúng đắn mà không tốn quá nhiều thời gian và sức lực để giải quyết vấn đề. Thay vào đó, họ tập trung vào việc xem xét các khía cạnh tích cực của bất kỳ tình huống nào và tìm kiếm giải pháp cho các vấn đề phát sinh. Những người như vậy luôn bận tâm với những gì họ có thể làm hoặc kiểm soát.
Luôn tìm cách để sống vui vẻ hơn
Dù ở nơi làm việc, ở nhà hay với bạn bè, những người có trí tuệ cảm xúc biết điều gì khiến họ hạnh phúc và luôn tìm cách phát triển những điều đó. Khi họ thấy người khác hạnh phúc và mãn nguyện, họ cảm thấy thoải mái và vui vẻ, họ sẵn sàng làm bất cứ điều gì cần thiết để khiến người khác hạnh phúc.
Không bao giờ ngừng học hỏi phát triển
Những người có EQ cao là những người học hỏi suốt đời, không ngừng phát triển, luôn tiến hóa và cởi mở với những ý tưởng mới và luôn sẵn sàng học hỏi từ những người khác. Là những người suy nghĩ chín chắn, họ cởi mở và sẵn sàng thay đổi nếu ai đó có ý tưởng tốt hơn.
Mặc dù họ luôn cởi mở với ý tưởng của người khác và liên tục thu thập thông tin mới, nhưng người có trí tuệ cảm xúc rất tự tin vào bản thân và phán đoán của chính họ để quyết định điều gì là tốt nhất cho họ.
Sử dụng năng lượng một cách khôn ngoan
Không chỉ biết cách vượt qua quá khứ khi mọi thứ không theo ý muốn, người có EQ cao còn có khả năng vượt qua xung đột với người khác. Họ không để sự tức giận về cách người khác đối xử với họ lấn át họ. Thay vào đó, họ học hỏi kinh nghiệm để ngăn điều đó xảy ra lần nữa.
Châm ngôn sống của họ là: “Nếu bạn lừa tôi một lần, đó là sự xấu hổ đối với bạn, đến lần thứ hai, đó là sự xấu hổ cho chính bản thân tôi”. Dù luôn biết buông bỏ và tha thứ nhưng họ không bao giờ quên và ít có khả năng bị lợi dụng lần nữa trong hoàn cảnh tương tự.
Trang web kiểm tra EQ miễn phí, uy tín
TestIQFree là trang web trắc nghiệm trực tuyến, ngoài test IQ còn có test EQ, hay hay cả sinh trắc vân tay và các bài trắc nghiệm online học tập.
TestIQFree có nhiều hình thức test IQ khác nhau (IQ tuyển dụng, IQ truyền thống, test EQ,..), hầu hết được thiết kế để đánh giá khả năng phân tích và toán học của mỗi cá nhân. Tốc độ học tập, xử lý hình ảnh và bộ nhớ và xử lý thông tin của con người. Tất cả các bài thi đều bằng tiếng Việt nên các bạn thoải mái làm thử mà không lo rào cản ngôn ngữ. Ngoài ra, để nhận kết quả xét nghiệm, bạn cũng sẽ phải trả 2.000đ qua tài khoản điện thoại.
Bài kiểm tra sẽ cho biết bạn có chỉ số EQ “tốt” hay không, và nếu chỉ số test EQ của bạn ổn thì bạn cần thực hiện một số việc để cải thiện chỉ số EQ của mình. Một ưu điểm khác của bài kiểm tra TestIQFree là nó cung cấp phân tích chi tiết về trí tuệ cảm xúc thực sự là gì, với danh sách đặc điểm EQ chính, cùng với các mẹo về cách cải thiện từng đặc điểm đó. Ngoài ra, nó cung cấp cho bạn ý tưởng về cách mỗi đặc điểm liên quan đến các câu hỏi có trong bài kiểm tra.
Kiểm tra trí tuệ cảm xúc tại: https://testiqfree.com/
Trí tuệ cảm xúc là yếu tố có thể cải thiện nếu bạn biết cách rèn luyện trí tuệ cảm xúc và thay đổi bản thân để cảm nhận những thay đổi tích cực. Nếu bạn đã là một người có EQ cao, hãy tiếp tục thúc đẩy để cảm thấy cân bằng hơn và tốt hơn mỗi ngày.